شانس نیم درصدی در یک لاتاری داخلی!

به گزارش مجله خبری نگار، ثبت‌نام برای شرکت در قرعه‌کشی ایران‌خودرو در حالی دوم شهریور به پایان می‌رسد که آمار متقاضیان از مرز ۲ میلیون نفر عبور کرده است و آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد، شانس متقاضیان برای برنده شدن در قرعه‌کشی حتی نیم درصد هم نیست. طبق آمار، تاکنون ۲۵۷ همت در حساب‌های بانکی برای شرکت در قرعه‌کشی ایران‌خودرو بلوکه شده است.

پیش از این وزارت صنعت در تلاش بود تا از طریق سامانه یکپارچه فرایندی را ایجاد کندکه حجم عرضه و تقاضا به نوعی با هم تطبیق پیدا کند که بازار به تعادل برسد و، چون زمام فروش را از خودروسازان گرفته بود، اصلا به مذاق آنها خوش نمی‌آمد و تلاش بسیاری کردند که به روند خودمختار سابق خود برگردند.

اکنون ایران‌خودرو برای ۱۲۰ هزار خودرویی که برخی از آنها حتی هنوز مجوز شماره‌گذاری دریافت نکرده‌اند و آزمون‌های مرتبط با استانداردشان به اتمام نرسیده. شروع به پیش‌فروش خودرو به شیوه قرعه‌کشی کرده است. بدین ترتیب به دوران قبل از دستور شهید رئیسی مبنی بر شفاف‌سازی و عرضه غیررانتی خودرو از طریق سامانه یکپارچه بازگشته‌ایم. اما سؤال اینجاست که چرا دستاورد‌های مهم نظام حکمرانی وقتی حتی نتیجه مثبتی در پی دارد (آرامش بازار و امنیت روانی متقاضیان براساس سامانه نوبت دهی) مجددا با فشار خودروسازان به حالت قبل بازمی‌گردد و سیاست‌های شکست خورده جایگزین آن می‌شود؟

شرایط ثبت‌نام

مهم‌ترین نکته در شرایط ثبت‌نام سال‌جاری حذف گواهینامه به‌عنوان یکی از شروط خرید خودرو است. درواقع امسال شرط الزامی‌بودن گواهینامه، برای تمام متقاضیان ثبت‌نام ایران‌خودرو حذف شده است. با این حال متقاضیان باید شروط قبلی را برای شرکت در قرعه‌کشی ایران‌خودرو داشته باشند؛ ازجمله اینکه بالای ۱۸ سال باشند و ازآخرین باری که از کارخانه‌های ایران‌خودرو و سایپا خودرو خریده‌اند ۴ سال گذشته باشد. متقاضیان همچنین نباید هیچ پلاک انتظامی فعالی داشته باشند. در طرح جدید ثبت‌نام ایران‌خودرو فقط افراد حقیقی می‌توانند ثبت‌نام کنند و کسی نمی‌تواند امتیاز اولویت خود را به دیگری منتقل کند.

شانس برنده شدن در قرعه‌کشی

یکی از موارد مهم در مرحله جدید ثبت‌نام ایران‌خودرو میزان تخصیص خودروهاست. ۵۰ درصد ظرفیت این ثبت‌نام به طرح جوانی جمعیت و ۲۰ درصد به طرح نوسازی خودرو‌های فرسوده اختصاص دارد؛ بنابراین فقط ۳۰ درصد از خودرو‌های عرضه‌شده در ثبت‌نام ایران‌خودرو به متقاضیان عادی تعلق می‌گیرد. ایران‌خودرو ادعا کرده در این مرحله ۱۲۰ هزار دستگاه خودرو برای ثبت‌نام در اختیار متقاضیان قرار گرفته که ۳۶ هزار دستگاه خودرو برای متقاضیان عادی است. این ارقام به‌معنای آن است که به‌ازای هر متقاضی عادی، ۰.۰۳۲ خودرو وجود دارد.

آثار مالی ثبت‌نام خودرو‌سازان

یکی از شروط شرکت در قرعه‌کشی ایران‌خودرو تشکیل حساب وکالتی و بلوکه کردن ۲۳۰ میلیون تومان در یک حساب وکالتی است. در حال حاضرآخرین آمارحکایت ازآن دارد که تا روز ۲۹مرداد، ۲میلیون‌و ۱۸۵ هزار نفر به‌صورت کلی اقدام به ثبت‌نام کرده‌اند. از این آمار حدود یک‌میلیون‌و ۱۱۹ هزار نفر با تشکیل حساب وکالتی در طرح عادی و مابقی در قالب طرح جوانی و خودروی فرسوده پیش‌ثبت‌نام را انجام داده‌اند. این ارقام به‌معنای آن است که در حال حاضر ۲۵۷ هزار میلیارد تومان معادل ۴.۴ میلیارد دلار از نقدینگی کشور درحساب‌های وکالتی بلوکه شده است که رقم بسیار بالایی در اقتصاد ایران تلقی می‌شود و به‌معنای آن است که فقط با نیمی از این پول می‌توان کل کارخانه‌های ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو را یکجا خریداری کرد. در حال حاضر ارزش کل کارخانه ایران‌خودرو رقمی در حدود ۷۱ هزار میلیارد تومان و شرکت‌های سایپا و پارس‌خودرو به‌ترتیب ۴۲.۴ و ۸.۳ هزار میلیارد تومان است و با ۱۲۲ هزار میلیارد تومان می‌توان مالکیت کل این ۳ کارخانه را در اختیار گرفت.

فرایند ثبت‌نام

طبق اعلام شرکت ایران‌خودرو و براساس ضوابط باید ۵۰ درصد از مبلغ خودرو در حساب متقاضی مسدود شود که این مبلغ معادل ۲۳۰میلیون تومان است؛ بنابراین مرحله نخست برای شرکت در فرایند قرعه‌کشی ایران‌خودرو مسدود‌سازی ۲۳۰میلیون تومان و وکالتی کردن یک حساب بانکی و درنهایت ثبت درخواست است.

پس از این مرحله قرعه‌کشی برگزار و اولویت برندگان مشخص می‌شود. ایران‌خودرو اعلام کرده که زمان قطعی قرعه‌کشی ۶ شهریورماه خواهد بود.

در مرحله بعد، پس از اولویت‌بندی‌ها و مشخص شدن متقاضیان واجد شرایط، فراخوانی تحت عنوان انعقاد قرارداد و واریز وجه اعلام می‌شود.

در مرحله بعد درصورتی که نام متقاضی در فهرست اولویت‌ها قرار گرفته باشد براساس زمانبندی خودروی ثبت‌نامی به وی تخصیص و در موعد تعیین شده از سوی خودرو‌ساز تحویل می‌شود.

۳ بانک زیان‌ده، وام خودرو می‌دهند‌

۳ بانک ناتراز و زیان‌ده در حالی همچون سایر بانک‌ها به‌صورت غیرقانونی وام خرید خودرو برای مشتریان خود درنظر گرفته‌اند که این ۳ بانک بیشترین زیان انباشته را دارند. در چند روز گذشته موضوع ثبت‌نام خرید خودرو در فضای رسانه‌ای کشور داغ شده است. عده‌ای بر سر این موضوع که «قرعه‌کشی ایران‌خودرو دوباره پای دلالان را وسط کشیده است» بحث می‌کنند و برخی نیز از وامی که بانک‌ها برای وکالتی کردن حساب و ثبت‌نام در این طرح داده‌اند، انتقاد می‌کنند. سازمان بازرسی کل کشور پرداخت وام به خریداران خودرو را غیرقانونی خوانده است چراکه بانک‌ها به‌جای پرداخت وام‌های ضروری مثل ازدواج، اقدام به پرداخت وام خودرو کرده‌اند. موضوعی که به آن کمتر توجه شده حضور بانک‌های زیان‌ده در این حاتم‌بخشی بدون توجه به داغ شدن تنور تورم و تحریک تقاضای واسطه‌گری است. براساس گزارش صورت‌های مالی سال گذشته بانک‌ها، ۳ بانک آینده، سرمایه و ایران زمین زیان‌ده‌ترین بانک‌های کشور با مجموع زیان انباشته ۴۰۷هزار میلیارد تومانی هستند.

منبع: همشهری